‘De vrouw maakt zich niet op in het bij zijn van anderen’ is een etiquetteregel die vandaag de dag al lang niet meer wordt gehandhaafd. Omdat de moderne vrouw het druk heeft en veel moet reizen, schiet het opmaken er soms nog wel eens bij in ’s ochtends vroeg. Dat opmaken wordt dan vaak ingehaald tijdens een treinreis naar het werk of school. Mascara, poeder, lipgloss.. alles wordt tegenwoordig meegenomen in een klein make-up tasje.

Nu is de vraag:  in hoeverre overschrijdt deze bezigheid de fatsoensnormen?

Om hier achter te komen, belde ik etiquette-expert Gonnie Klein Rouweler op. Al meer dan achttien jaar lang helpt zij mensen uit het bedrijfsleven het visitekaartje van hun bedrijf te worden. Rouweler gelooft dat je met een juiste houding je kan onderscheiden van concurrentie.

Tegenwoordig maken veel vrouwen zich ’s ochtends op in de trein. Volgens de etiquette is het not done voor een vrouw om met haar uiterlijk bezig te zijn in het bijzijn van anderen. Vindt u dat in het geval van haast ’s ochtends ook niet geoorloofd?
Nee, dat vind ik absoluut niet geoorloofd. Je verplaatst dan als vrouw eigenlijk je badkamer naar de trein. Je moet gewoon wat vroeger opstaan om je op te maken. Het is vaak een vorm van gemakzucht. Maar hiermee vervagen de normen en waarden. Hetzelfde geldt voor teennagels knippen, je scheren of haren sprayen in de trein: dat doe je gewoon niet. 

Veel vrouwen moeten vroeg de deur uit en dan is er soms geen tijd om uitgebreid voor de spiegel te staan. Wat is volgens u beter, dan maar vlug even opmaken in de trein of helemaal geen make-up op doen?
Dan maar helemaal geen make-up op doen. Als je later nog make-up wil aanbrengen, kan je je natuurlijk altijd terugtrekken in een privéruimte, bijvoorbeeld het toilet. Die heb je ook in de trein. 

Waarom is het eigenlijk niet geoorloofd op je op te maken in de trein?
Je bent gast in anders mans ruimte. Dan moet je je ook zo gedragen. Het is niet alleen puur het aanbrengen van make-up op het gezicht, je moet je hoofd er vaak ook op een bepaalde manier voor houden en er komt een spiegeltje bij kijken waar anderen ook in kunnen kijken. Dat allemaal samen verpest het zicht voor anderen. 

Wat kun je doen als je er last van hebt?
Je kan er iets van zeggen als treinreiziger. Als een vrouw die zich opmaakt in de trein één keer in haar leven terecht wordt gewezen, dan doet diegene dat waarschijnlijk nooit meer. Maar het is eigenlijk aan het personeel van NS om diegene er op aan de spreken. Want die zijn in feite de gastheer of gastvrouw van de ruimte en het de taak van de gastheer of gastvrouw om het iedereen naar zijn zin te maken. 

Het is duidelijk. Volgens u breken mensen hier een fatsoensnorm.
Je moet ook denken aan de ander. Wat ziet diegene die tegenover je zit. Dat is geen prettig gezicht. Het toont een gebrek aan respect als je niet deert wat anderen hier over denken.

Hoewel Gonnie Klein Rouweler een duidelijke mening heeft over opmaken in de trein, vinden veel meisjes het tegenwoordig doodnormaal. Zo deelde een van Nederlands bekendste bloggers Miss Lipgloss twee jaar geleden zelfs nog een lijstje met tips hoe je dat het beste kan doen. Zij stelde op haar blogs dat je zolang je het bij make-up houdt (en dus geen puistjes gaat uitknijpen of iets dergelijks), het prima kan. Miss Lipgloss kijkt, zo deelde ze op haar blog, zelfs graag naar meiden die zich opmaken in het zitje tegen over haar.

Op haar website stonden ook twee polls over dit onderwerp, zoals je hieronder kan zien.

bron: www.misslipgloss.nl

Uit de poll blijkt dus dat niemand er eigenlijk moeite mee heeft. Slechts 273 van de 2597 stemmers vindt het vies of irritant.

Maar misschien is een poll de website van Miss Lipgloss niet representatief als steekproef voor Nederlanders in het algemeen, aangezien er weinig  (hetero) mannen zullen zijn die deze blog lezen. Dus vond ik  het tijd voor een vragenrondje op station Amsterdam Amstel. Al snel blijkt dat niemand het probleem ziet van opmaken.  Zowel jongeren als ouderen geven aan geen hinder te vinden van opmakende treinreizigers. Opmerkelijk: veel jonge meiden zeggen zich zelf niet op te maken in de trein. Maar misschien komt dit ook door het tijdstip. Het is half elf in de morgen, dus de meiden die ik tegenkom zien er uitgeslapen én verzorgd uit.

Een greep uit de reacties:

Ben (31). Ik zit toch altijd een boek t lezen, dus ik zie het niet. Maar ik heb er ook geen last van. Ik kan me voorstellen dat als je haast hebt als meisje zijnde dat je dan denkt: ‘Dat doe ik in de trein wel.’ Wat ik alleen niet begrijp is dat sommige meisjes er echt heel de rit van Utrecht Centraal naar Amstel erover doen.’

Naomi (20): ‘Ik doe het zelf nooit, maar ik vind het wel grappig om te zien. Dan zitten meisjes met zo’n spiegeltje en dan zijn die ogen zo ver opengesperd. Ik vind dat zo’n grappig gezicht, ik kan dan niet ophouden met kijken.’

Nadja (21): ‘Ik doe het zelf nooit, maar ik heb er ook geen last van.’

En het personeel van NS? Die reageert op mijn vraag via een reactie op hun Facebookpagina. Die luidt: ‘Wij van het webcareteam van NS ergeren er ons ook niet aan hoor’.

Omdat dus niet iedereen dezelfde mening deelt over de kwestie ‘is het wel geoorloofd om je op te maken in de trein of niet’  is het misschien handig een tussenoplossing te hanteren. Dat is namelijk om eerst degene naast en/of tegenover je in de trein te vragen of zij er last van hebben als je besluit je op te gaan maken. Is het ja, dan respecteer je hun mening. Is het een nee, dan kan je aan de slag. Maar denk aan de woorden van etiquette-expert Ronnie Klein Rouweler: het is geen fraai aanzicht. Beperk je handelingen dus tot lippenstiften of mascara op doen, maar doe de rest thuis of op de toiletten van de locatie waar je naar op weg bent.
En heb je zelf last van anderen die dit doen? Spreek ze er gerust op aan. Als iemand te hard telefoneert en jij hebt er last van, kan dat immers ook.

Hoe denk jij erover? Laat het weten in een reactie!